SCO 2025 సదస్సు : మోడీ-పుతిన్ హాజరు, భారత్-చైనా భేటీపై ప్రపంచ దృష్టి...
SCO 2025 సదస్సు :
మోడీ-పుతిన్ హాజరు, భారత్-చైనా భేటీపై ప్రపంచ దృష్టి...
షాంఘై సహకార సంస్థ (SCO) యొక్క 2025 శిఖరాగ్ర సమావేశం చైనాలోని టియాంజిన్ నగరంలో ఆగస్టు 31 మరియు సెప్టెంబర్ 1, 2025 తేదీల్లో జరుగుతుంది. ఈ సమావేశానికి చైనా అధ్యక్షుడైన షి జిన్పింగ్ అధ్యక్షత వహిస్తారు.
ముఖ్య అంశాలు:
' వేదిక: ఈ శిఖరాగ్ర సమావేశం జరగడం చైనాకి ఇది ఐదోసారి. టియాంజిన్ నగరం చైనాకు ఉత్తర భాగంలో ఒక కీలకమైన ఓడరేవు నగరం, ఇది బెల్ట్ అండ్ రోడ్ ఇనిషియేటివ్ లో వ్యూహాత్మక కేంద్రంగా కూడా ఉంది.
" అజెండా: ఈ సమావేశం "షాంఘై స్పిరిట్ను నిలబెట్టుకోవడం: SCO కదలికలో" అనే థీమ్ తో జరుగుతుంది. ఇందులో ప్రాంతీయ భద్రత, ఆర్థిక సహకారం, వాణిజ్యం, డిజిటల్ ఆర్థిక వ్యవస్థ మరియు అనుసంధానం (connectivity) వంటి అంశాలపై దృష్టి సారిస్తారు.
పాల్గొనేవారు: ఈ సమావేశానికి SCO సభ్య దేశాల నాయకులతో పాటు, పరిశీలక దేశాలు (Observer States) మరియు అంతర్జాతీయ సంస్థల ప్రతినిధులతో సహా 20 మందికి పైగా ప్రపంచ నాయకులు హాజరుకానున్నారు. భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ మరియు రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్ కూడా ఈ సమావేశంలో పాల్గొంటారు.
షాంఘై సహకార సంస్థ (SCO) పుట్టుక మరియు లక్ష్యాలు:
SCO అనేది 1996లో ప్రచ్ఛన్నయుద్ధం ముగిసిన తర్వాత సరిహద్దు భద్రతా సమస్యలను పరిష్కరించుకోవడానికి ఏర్పడిన ఒక కూటమి.
" మొదట్లో 'షాంఘై ఐదు'గా పిలవబడిన ఈ కూటమిలో చైనా, రష్యా, కజకిస్తాన్, కిర్గిస్తాన్, మరియు తజికిస్తాన్ దేశాలు ఉన్నాయి.
2001 జూన్ 15న ఉజ్బెకిస్తాన్ ఇందులో ఆరవ సభ్యదేశంగా చేరడంతో, దీని పేరు షాంఘై సహకార సంస్థ (SCO) గా మారింది
ప్రధాన లక్ష్యాలు:
SCO యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం సభ్యదేశాల మధ్య సంబంధాలను బలోపేతం చేయడం. ఇది కేవలం భద్రతా సంస్థగానే కాకుండా రాజకీయాలు, వాణిజ్యం, సాంకేతికత, విద్య, రవాణా, సాంస్కృతిక మరియు పర్యావరణ రంగాలలో కూడా సహకారాన్ని పెంపొందించడంపై దృష్టి పెడుతుంది.
" దీని ప్రధాన ఉద్దేశ్యం ప్రాంతీయంగా శాంతి, స్థిరత్వం, మరియు భద్రతను కాపాడటం.
సభ్యత్వం మరియు ప్రాముఖ్యత:
" ప్రస్తుతం SCOలో 10 పూర్తి స్థాయి సభ్యదేశాలు (భారత్, చైనా, రష్యా, పాకిస్థాన్, బెలారస్, ఇరాన్, కజకిస్థాన్, కిర్గిస్థాన్, తజికిస్థాన్, మరియు ఉజ్బెకిస్థాన్) ఉన్నాయి.
" ఈ కూటమి ప్రపంచ జనాభాలో దాదాపు సగం మందిని, ప్రపంచ భూభాగంలో నాలుగో వంతును మరియు ప్రపంచ జీడీపీలో 23.26%ని కలిగి ఉంది. ఇది ప్రపంచ ఆర్థిక మరియు రాజకీయ రంగంలో ఒక కీలకమైన కూటమిగా ఎదిగింది
SCOలో భారతదేశం పాత్ర:
" పరిశీలక హోదా: భారత్ తొలిసారిగా 2005లో కజకిస్తాన్లోని ఆస్తానాలో జరిగిన SCO సదస్సుకు పరిశీలకుడి హోదాలో హాజరైంది.
" పూర్తి సభ్యత్వం: 2014లో సభ్యత్వం కోసం దరఖాస్తు చేసుకున్న భారత్ 2017లో రష్యాలో జరిగిన సదస్సులో పాకిస్థాన్తో పాటు పూర్తి స్థాయి సభ్యదేశంగా మారింది.
" సహకారం: సభ్యత్వం పొందిన తర్వాత భారత్ SCOలో చురుకైన పాత్ర పోషిస్తోంది. స్టార్టప్లు, సంప్రదాయ వైద్యం, డిజిటల్ సేవలు, యువత సాధికారత, మరియు బౌద్ధ వారసత్వం వంటి అంశాలపై భారత్ సహకారాన్ని విస్తరించింది. 2023లో భారత్ వర్చువల్గా SCO అధ్యక్షతను కూడా చేపట్టింది
ప్రధాని మోదీ పర్యటన:
" దాదాపు ఏడేళ్ల తర్వాత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ చైనాలో SCO సదస్సుకు హాజరయ్యేందుకు పర్యటించనుండటం భారత్-చైనా సంబంధాలకు అత్యంత కీలకంగా మారింది. ఈ భేటీ ఇరు దేశాల మధ్య విభేదాలను తొలగించి, కొత్త స్నేహానికి బాటలు వేసే అవకాశం ఉంది.
ప్రస్తుత సవాళ్లు మరియు చర్చాంశాలు:
" ట్రంప్ విధించిన సుంకాల కారణంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా వాణిజ్య సంబంధాలు సంక్లిష్టంగా మారిన తరుణంలో ఈ SCO సదస్సు అత్యంత కీలకమైనదిగా మారింది.
అమెరికా సుంకాలు:
" రష్యా నుంచి చమురు కొనుగోలు చేస్తున్నదన్న కారణంతో అమెరికా భారత్పై 50% సుంకాలు విధించింది. ఈ చర్యతో భారత్ క్వాడ్ కూటమిపై ఆసక్తిని తగ్గించుకుని, SCO వైపు దృష్టి సారించింది.
" చైనా, రష్యా వంటి ఇతర సభ్యదేశాలు కూడా ట్రంప్ సుంకాల వల్ల ప్రభావితమవుతున్నాయి. ఈ సదస్సులో అమెరికా వాణిజ్య విధానాలపై సభ్యదేశాలు ఉమ్మడి వైఖరి తీసుకునే అవకాశం ఉంది.
ఉగ్రవాదంపై పోరాటం:
" జమ్మూకశ్మీర్ లోని పహల్గాంలో జరిగిన ఉగ్రదాడి తర్వాత భారత్ ఉగ్రవాదంపై తన వైఖరిని మరింత కఠినంగా వ్యక్తపరచనుంది. గతంలో SCO రక్షణ మంత్రుల సమావేశంలో ఉగ్రవాదంపై ప్రస్తావన లేకపోవడంతో భారత రక్షణ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ సంయుక్త పత్రంపై సంతకం చేయలేదు.
ఈ సదస్సులో పాకిస్థాన్ ప్రధాని కూడా పాల్గొననుండటంతో భారత్ పాక్ ప్రేరేపిత ఉగ్రవాదాన్ని అంతర్జాతీయంగా ఎలా ఎండగడుతుందన్నది కీలక అంశం
రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం :
రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధంపై SCO కూటమి వైఖరిపై ప్రపంచం దృష్టి సారించింది. రష్యా తన మిత్రదేశాల నుంచి మద్దతు కూడగట్టుకోవడానికి ఈ వేదికను ఉపయోగించుకునే అవకాశం ఉంది. అమెరికా వైఖరిపై పుతిన్ నమ్మకం కోల్పోవడంతో ఈ సదస్సులో రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధంపై కూడా చర్చ జరిగే అవకాశం ఉంది