"ఆది వాణి" - గిరిజన భాషల కోసం AI అనువాద యాప్!
"ఆది వాణి" - గిరిజన భాషల కోసం AI అనువాద యాప్!
కేంద్ర గిరిజన వ్యవహారాల శాఖ "ఆది వాణి" పేరుతో ఒక కృత్రిమ మేధ (Artificial Intelligence) ఆధారిత అనువాద యాప్ను త్వరలో ప్రారంభించనుంది.
భారతదేశంలో అంతరించిపోతున్న మరియు బలహీన స్థితిలో ఉన్న గిరిజన భాషలను పరిరక్షించడం మరియు వాటిని డిజిటల్ ప్రపంచంలోకి తీసుకురావడం ఈ యాప్ యొక్క ముఖ్య లక్ష్యం.
ఇది కేవలం అనువాదానికి మాత్రమే పరిమితం కాకుండా, గిరిజన సమాజాలకు సాధికారత కల్పించడానికి, విద్య, ఆరోగ్యం, మరియు ప్రభుత్వ పథకాల సమాచారాన్ని వారి మాతృభాషలోనే అందించడానికి కూడా ఉపయోగపడుతుంది.
ప్రధాన లక్షణాలు మరియు ఉపయోగాలు:
అనువాద సామర్థ్యం: ఈ యాప్ హిందీ మరియు ఇంగ్లిష్ భాషల నుండి గిరిజన భాషలకు, అలాగే గిరిజన భాషల నుండి హిందీ మరియు ఇంగ్లిష్లకు టెక్స్ట్ మరియు స్పీచ్ అనువాదాలను అందిస్తుంది.
భాషా పరిరక్షణ: అంతరించిపోతున్న గిరిజన భాషలను డిజిటల్ ఫార్మాట్లో భద్రపరచడానికి ఇది సహాయపడుతుంది.
సమాచార వ్యాప్తి: ప్రభుత్వ పథకాలు, ఆరోగ్య సలహాలు (ఉదాహరణకు, సికిల్ సెల్ వ్యాధిపై), మరియు ముఖ్యమైన ప్రసంగాలను గిరిజన ప్రజలకు వారి స్వంత భాషలో అందిస్తుంది.
సాంకేతిక లక్షణాలు:
టెక్స్ట్-టు-స్పీచ్ (TTS) మరియు స్పీచ్-టు-టెక్స్ట్ (STT): ఈ ఫీచర్లు గిరిజన భాషల్లో మాట్లాడటానికి మరియు వ్రాయడానికి వీలు కల్పిస్తాయి.
ఆప్టికల్ క్యారెక్టర్ రికగ్నిషన్ (OCR): ఇది గిరిజన భాషల్లోని మాన్యుస్క్ర్కిప్టను మరియు రాతపత్రులను డిజిటలైజ్ చేయడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
ద్విభాషా నిఘంటువులు: గిరిజన భాషలకు సంబంధించిన సమగ్ర నిఘంటువులు ఈ యాప్లో అందుబాటులో ఉంటాయి.
అభివృద్ధి మరియు ప్రస్తుత స్థితి:
అభివృద్ధి సంస్థలు: ఈ ప్రాజెక్ట్ను గిరిజన వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ పర్యవేక్షణలో ఐఐటీ దిల్లీ, బిట్స్ పిలానీ, ఐఐఐటీ హైదరాబాద్, మరియు ఐఐఐటీ నవరాయ్పూర్ వంటి ప్రముఖ విద్యా సంస్థల సహకారంతో అభివృద్ధి చేశారు.
ప్రారంభంలో చేర్చిన భాషలు: ప్రస్తుతం, బీటా వెర్షన్లో సంతాలీ (ఒడిశా), భీలీ (మధ్యప్రదేశ్), ముండారీ (జార్ఖండ్), మరియు గోండీ (ఛత్తీస్ గఢ్) భాషలను చేర్చారు.
భవిష్యత్ ప్రణాళికలు: తదుపరి దశలో కోయ, గారో వంటి మరిన్ని భాషలను చేర్చడానికి ప్రణాళికలు ఉన్నాయి.
ఈ యాప్ భారతదేశం యొక్క భాషా వైవిధ్యాన్ని కాపాడటానికి, గిరిజన జాతులకు సాధికారత కల్పించడానికి ఒక కీలకమైన అడుగు. ఇది 'డిజిటల్ ఇండియా' మరియు 'ఏక్ భారత్ శ్రేష్ భారత్' వంటి కార్యక్రమాలకు కూడా మద్దతు ఇస్తుంది.
రాజ్యాంగంలో గిరిజన భాషలకు ఉన్న రక్షణలు:
గిరిజన భాషల రక్షణ మరియు అభివృద్ధికి భారత రాజ్యాంగంలోని కొన్ని ముఖ్యమైన ఆర్టికల్స్ ఈ విధంగా ఉన్నాయి:
ఆర్టికల్ 29: ఇది మైనారిటీల ప్రయోజనాలను కాపాడుతుంది. ఇందులో "భాష, లిపి లేదా సంస్కృతి"ని కలిగి ఉన్న ఏ పౌరుల సమూహమైనా దానిని పరిరక్షించుకునే హక్కును కలిగి ఉంటుందని పేర్కొనబడింది. ఇది మతపరమైన మైనారిటీలకు మాత్రమే కాకుండా, భాషా మైనారిటీల (గిరిజన భాషలతో సహా) హక్కులను కూడా కాపాడుతుంది.
ఆర్టికల్ 350A: ప్రాథమిక విద్య దశలో మాతృభాషలో బోధన సౌకర్యాలు కల్పించడానికి ప్రతి రాష్ట్రం మరియు స్థానిక సంస్థ కృషి చేయాలని ఈ ఆర్టికల్ నిర్దేశిస్తుంది. గిరిజన విద్యార్థులు తమ సొంత భాషలోనే విద్యను అభ్యసించడానికి ఇది వీలు కల్పిస్తుంది
ఆర్టికల్ 350B: ఇది భాషా మైనారిటీల కోసం ఒక ప్రత్యేక అధికారిని నియమించాలని నిర్దేశిస్తుంది. ఈ అధికారి భాషా మైనారిటీలకు రాజ్యాంగం కల్పించిన రక్షణలను పర్యవేక్షిస్తారు మరియు రాష్ట్రపతికి నివేదికను సమర్పిస్తారు.
ఐదవ మరియు ఆరవ షెడ్యూల్స్ (Fifth and Sixth Schedules): ఈ షెడ్యూల్స్ గిరిజన ప్రాంతాల పరిపాలన మరియు నియంత్రణకు ప్రత్యేక నిబంధనలను కలిగి ఉన్నాయి. ఈ షెడ్యూల్స్ కింద గిరిజన కౌన్సిల్స్ తమ భాష మరియు సంస్కృతిని కాపాడుకోవడానికి మరియు ప్రోత్సహించడానికి చట్టాలను రూపొందించుకోవచ్చు.
సంతాలీ భాష :
ప్రస్తుతం భారత రాజ్యాంగంలోని ఎనిమిదవ షెడ్యూల్లో చేర్చబడిన ఏకైక గిరిజన భాష సంతాలీ (San-thali).
సంతాలీ భాష ఒక ముఖ్యమైన గిరిజన భాష, దీనిని ప్రధానంగా జార్ఖండ్, పశ్చిమ బెంగాల్, ఒడిశా మరియు బీహార్లలోని సంతాల్ తెగ ప్రజలు మాట్లాడుతారు. ఈ భాషను 2003లో 92వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం ద్వారా ఎనిమిదవ షెడ్యూల్లో చేర్చారు.
ఈ సవరణతో పాటు బోడో, డోగ్రి, మైథిలి భాషలను కూడా చేర్చడం జరిగింది.
సంతాలీ భాషకు దాని స్వంత లిపి ఉంది, దాని పేరు ఓల్-చికి (Ol Chiki). ఈ లిపిని 1925లో పండిట్ రఘునాథ్ ముర్ము అభివృద్ధి చేశారు.
ఎనిమిదవ షెడ్యూల్లో చేర్చడం వలన సంతాలీ భాషకు అధికారిక హోదా లభించింది. ఫలితంగా ఈ భాష అభివృద్ధి కోసం కేంద్ర ప్రభుత్వం నుండి ఆర్థిక సహాయం, ప్రభుత్వ పరీక్షలలో దీనిని ఉపయోగించుకునే అవకాశం మరియు సాహిత్య అకాడమీ గుర్తింపు వంటి ప్రయోజనాలు లభించాయి