జైలులో ఖైదీలకు ఆహారం నిరాకరణ ప్రాథమిక హక్కుల ఉల్లంఘన కాదు: సుప్రీంకోర్టు తీర్పు...

జైలులో ఉన్న ఖైదీలకు వారు కోరుకున్న లేదా ఖరీదు చేసిన ఆహారాన్ని నిరాకరించడం ప్రాథమిక హక్కుల ఉల్లంఘనగా పరిగణించలేమని సుప్రీంకోర్టు ఒక కీలక తీర్పులో స్పష్టం చేసింది. ఈ తీర్పు దివ్యాంగులైన ఖైదీలకు కూడా వర్తిస్తుందని కోర్టు పేర్కొంది.

ఆర్టికల్ 21 (Article 21) మరియు జీవించే హక్కు: 

భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 21 "ఏ వ్యక్తి తన ప్రాణాన్ని లేదా వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛను చట్టం ద్వారా నిర్దేశించబడిన ప్రక్రియ లేకుండా కోల్పోకూడదు" అని పేర్కొంటుంది.

దీనికి సంబంధించిన సుప్రీంకోర్టు తీర్పుల ప్రకారం, జీవించే హక్కులో గౌరవప్రదమైన జీవితం గడపడానికి అవసరమైన అన్ని అంశాలు ఉన్నాయి, వాటిలో తగినంత ఆహారం మరియు పోషకాహారం కూడా భాగమే.

ఈ నేపథ్యంలో రాజ్యాంగంలోని అధికరణ 21 ప్రకారం జీవించే హక్కు ఖైదీలందరికీ వర్తిస్తుందని జస్టిస్ జె.బి. పార్దివాలా, జస్టిస్ ఎస్. మహదేవన్ ధర్మాసనం తెలియజేసింది. అయితే "ప్రత్యేకంగా ఒకే రకమైన లేదా విలాసవంతమైన ఆహార పదార్థాలను ఖైదీలు డిమాండ్ చేయలేరు" అని కోర్టు అభిప్రాయపడింది.

ఇది ఆర్టికల్ 21 కల్పించే "తగినంత ఆహారం" హక్కుకు ఒక పరిమితిని సూచిస్తుంది. అనగా ప్రాథమికంగా జీవించడానికి అవసరమైన పోషకాహారం అందించడం ప్రభుత్వ బాధ్యత. కానీ ఖైదీల వ్యక్తిగత అభిరుచుల ప్రకారం విలాసవంతమైన లేదా ఖరీదైన ఆహారం అందించడం ప్రాథమిక హక్కు కిందికి రాదని కోర్టు స్పష్టం చేసింది.

మానవ హక్కులు (Human Rights) మరియు జైలు మాన్యువల్స్: అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల ప్రమాణాల

ప్రకారం కూడా, ఖైదీలకు తగినంత ఆహారం అందించడం అనేది ఒక ప్రాథమిక అవసరం. ఖైదీల పట్ల దురుసుగా ప్రవర్తించరాదని మరియు వారి ఆరోగ్యాన్ని నిర్లక్ష్యం చేయరాదని ఈ ప్రమాణాలు స్పష్టం చేస్తాయి.

భారతదేశంలోని అన్ని రాష్ట్రాల జైలు మాన్యువల్స్ ఖైదీలకు అందించాల్సిన ఆహారం నాణ్యత, పరిమాణం గురించి స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలను కలిగి ఉంటాయి. ఈ మార్గదర్శకాలను ఉల్లంఘించడం చట్టవిరుద్ధం.