జస్టిస్ వర్మ పై అభిశంసన ప్రక్రియ మొదలు...
జస్టిస్ వర్మ పై అభిశంసన ప్రక్రియ మొదలు...
పార్లమెంటు వర్షాకాల సమావేశాల మొదటి రోజున (జూలై 21) న్యాయమూర్తి జస్టిస్ యశ్వంత్ వర్మపై అభిశంసన ప్రక్రియ ప్రారంభమైంది.
అభిశంసనకు గల కారణం:
నగదు స్వాధీనం: జస్టిస్ వర్మపై అభిశంసన ప్రక్రియ ప్రారంభించడానికి ప్రధాన కారణం ఈ ఏడాది మార్చి 14న ఆయన ఢిల్లీలోని అధికారిక నివాసం వెలుపల ఉన్న స్టోర్ రూమ్లో అగ్నిప్రమాదం జరిగినప్పుడు పెద్ద మొత్తంలో కాల్చిన నోట్ల కట్టలు లభ్యం కావడం. ఈ ఘటన దేశవ్యాప్తంగా తీవ్ర చర్చకు దారితీసింది.
సుప్రీంకోర్టు అంతర్గత విచారణ కమిటీ నివేదిక: ఈ ఘటనపై అప్పటి భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి (CJI)
సంజీవ్ ఖన్నా మార్చి 22న ముగ్గురు న్యాయమూర్తులతో కూడిన అంతర్గత విచారణ కమిటీని ఏర్పాటు చేశారు. ఈ కమిటీ విచారణ జరిపి, మే 4న 64 పేజీల నివేదికను సమర్పించింది. నివేదికలో జస్టిస్ వర్మ మరియు అతని కుటుంబ సభ్యుల నియంత్రణలో ఉన్న స్టోర్ రూమ్లో పాక్షికంగా కాల్చిన నగదు లభించిందని మరియు దుష్ప్ర్పవర్తన (misconduct) జరిగిందని కమిటీ నిర్ధారించింది.
అభిశంసనకు సిఫార్సు: ఈ నివేదిక ఆధారంగా మే 8న అప్పటి ప్రధాన న్యాయమూర్తి సంజీవ్ ఖన్నా జస్టిస్ యశ్వంత్ వర్మను అభిశంసించి, పదవి నుంచి తొలగించాలని రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ముకు సిఫార్సు చేశారు.
అభిశంసన ప్రక్రియ ఎలా జరుగుతుంది (జడ్జెస్ ఎంక్వైరీ యాక్ట్-1968 ప్రకారం):
న్యాయమూర్తుల అభిశంసన ప్రక్రియ భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 124, 217, 218 మరియు జడ్జెస్ ఎంక్వైరీ యాక్ట్-1968 ప్రకారం జరుగుతుంది. ఇది చాలా కఠినమైన మరియు బహుళ దశల ప్రక్రియ.
1) నోటీసు సమర్పణ:
a) అభిశంసన తీర్మానాన్ని పార్లమెంటులోని ఏ సభలోనైనా ప్రవేశపెట్టవచ్చు.
b) లోక్ సభలో: కనీసం 100 మంది సభ్యులు సంతకం చేసిన నోటీసును లోక్సభ స్పీకర్కు సమర్పించాలి.
c) రాజ్యసభలో:
కనీసం 50 మంది సభ్యులు సంతకం చేసిన నోటీసును రాజ్యసభ ఛైర్మన్కు సమర్పించాలి.
d) జస్టిస్ వర్మ విషయంలో 200 మందికి పైగా ఎంపీలు (రాజ్యసభలో 63 మంది, లోక్సభలో 152 మంది) సంతకాలు చేసి నోటీసులు సమర్పించారు.
2) ఆమోదం మరియు విచారణ కమిటీ ఏర్పాటు:
a) స్పీకర్/ఛైర్మన్ ఈ నోటీసును ఆమోదించిన తర్వాత వారు ముగ్గురు సభ్యులతో కూడిన విచారణ కమిటీని
ఏర్పాటు చేస్తారు. ఈ కమిటీలో సాధారణంగా:
i) సుప్రీంకోర్టు సిట్టింగ్ న్యాయమూర్తి.
ii) హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి.
iii) ఒక ప్రముఖ న్యాయవాది లేదా న్యాయకోవిదుడు ఉంటారు.
b) జస్టిస్ వర్మ కేసులో రాజ్యసభ ఛైర్మన్ జగదీప్ ధనఖడ్ (అప్పటి ఉపరాష్ట్రపతి) ఈ బాధ్యతను తీసుకుని, అభిశంసన ప్రక్రియను ముందుకు తీసుకెళ్లాలని రాజ్యసభ సెక్రటరీ జనరల్ను ఆదేశించారు. అయితే ఆయన రాజీనామా చేయడంతో ఇప్పుడు కొత్త ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నికైన తర్వాత ఈ ప్రక్రియ కొనసాగవచ్చు.
3) కమిటీ విచారణ:
a) కమిటీ న్యాయమూర్తిపై వచ్చిన ఆరోపణలను విచారిస్తుంది. సాక్ష్యాలను సేకరించి, సంబంధిత వ్యక్తులను విచారిస్తుంది.
b) ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటున్న న్యాయమూర్తికి కూడా తన వాదనను వినిపించుకోవడానికి మరియు తనపై వచ్చిన ఆరోపణలకు ప్రతిస్పందించడానికి అవకాశం కల్పిస్తారు.
c) విచారణ పూర్తయిన తర్వాత కమిటీ తన నివేదికను స్పీకర్/ఛైర్మన్కు సమర్పిస్తుంది.
4) పార్లమెంటులో చర్చ మరియు ఆమోదం:
a) కమిటీ నివేదికలో న్యాయమూర్తిపై వచ్చిన ఆరోపణలు నిజమని తేలితే అభిశంసన తీర్మానాన్ని పార్లమెంటు ఉభయ సభలలో చర్చకు పెడతారు.
b)ఈ తీర్మానం ప్రతి సభలోనూ ప్రత్యేక మెజారిటీతో ఆమోదించబడాలి:
i) సభలోని మొత్తం సభ్యుల సంఖ్యలో మెజారిటీ (50% కంటే ఎక్కువ).
ii) హాజరై ఓటు వేసిన సభ్యులలో కనీసం మూడింట రెండు వంతుల మెజారిటీ (2/3).
c) ఇది ఒక కఠినమైన ప్రక్రియ, దీనికి అధికార మరియు ప్రతిపక్ష పార్టీల మద్దతు అవసరం.
5) రాష్ట్రపతి ఆమోదం:
a) ఉభయ సభలలో తీర్మానం ఆమోదం పొందిన తర్వాత దాన్ని రాష్ట్రపతి వద్దకు పంపుతారు.
b) రాష్ట్రపతి ఆమోదిస్తే సంబంధిత న్యాయమూర్తిని పదవి నుంచి తొలగిస్తారు.
జస్టిస్ వర్మ వాదన:
జస్టిస్ వర్మ తనపై వచ్చిన ఆరోపణలను ఖండించారు. సుప్రీంకోర్టు కమిటీ ఇచ్చిన నివేదికను సవాలు చేస్తూ ఆయన ఇప్పటికే సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించారు