సెప్టెంబర్ 14–15: తిరుపతిలో చట్టసభల మహిళా సాధికార కమిటీల జాతీయ సదస్సు
సెప్టెంబర్ 14–15: తిరుపతిలో చట్టసభల మహిళా సాధికార కమిటీల జాతీయ సదస్సు..
సెప్టెంబర్ 14 మరియు 15, 2025 తేదీల్లో తిరుపతిలో చట్టసభల మహిళా సాధికార కమిటీల జాతీయ సదస్సు నిర్వహించారు. లోక్సభ స్పీకర్ ఓం బిర్లా ఈ సదస్సును ప్రారంభించారు.
నారీశక్తి వందన్ అధినియమ్: చట్టసభల్లో మహిళలకు 33% రిజర్వేషన్ కల్పించే ఈ బిల్లును
లోక్సభ స్పీకర్ ఓం బిర్లా ప్రస్తావించారు. 'వికసిత్ భారత్' సాధనకు మహిళల అభ్యున్నతే పునాది అని ఆయన పేర్కొన్నారు.
తిరుపతిలో జరిగిన చట్టసభల మహిళా సాధికార కమిటీల జాతీయ సదస్సు యొక్క ప్రధాన థీమ్ "వికసిత్ భారత్కు మహిళల నాయకత్వం" (WOMEN-LED DEVELOPMENT FOR VIKSIT BHARAT). ఈ సదస్సులో రెండు ఉప-థీమ్లు కూడా ఉన్నాయి.
1. లింగ-ప్రతిస్పందన బడ్జెటింగ్ (GENDER RESPONSIVE BUDGETING)
2. ఎదుగుతున్న సాంకేతిక పరిజ్ఞానాల సవాళ్లను ఎదుర్కొనేందుకు మహిళలను సాధికారిక చేయటం(EMPOWERING WOMEN TO FACE CHALLENGES OF EMERG-ING TECHNOLOGIES)
లింగ సమానత్వానికి బడ్జెట్ కేటాయింపులు: మహిళా సాధికారత పార్లమెంటరీ కమిటీ
సభ్యురాలు, ఎంపీ మహిమకుమారి మెవర్ 'జెండర్ రెస్పాన్సివ్ బడ్జెటింగ్'పై ప్రసంగించారు. 2014-15 నుండి 2025-26 వరకు కేంద్ర బడ్జెట్లో లింగ బడ్జెట్ వాటా పెరిగిందని ఆమె తెలిపారు.
మహిళా సాధికార కమిటీ: పార్లమెంట్ మహిళా సాధికార కమిటీ చైర్పర్సన్ పురందేశ్వరి
మాట్లాడుతూ, ఈ కమిటీ మహిళల విద్య, ఆర్థిక, రాజకీయ సాధికారత కోసం కృషి చేస్తుందని తెలిపారు. ఈ కమిటీ సిఫార్సులతో పలు విధానపరమైన మార్పులు వచ్చాయని పేర్కొన్నారు.
1. మహిళా సాధికారత (WOMEN EMPOWERMENT)
మహిళా సాధికారత అనేది మహిళలకు విద్య, ఆర్థిక వనరులు, రాజకీయ ప్రాతినిధ్యం మరియు సామాజిక సమానత్వం కల్పించడం ద్వారా వారి జీవితాలను నియంత్రించే సామర్థ్యాన్ని ఇవ్వడం.
ప్రాముఖ్యత: ఒక దేశం లేదా సమాజం పూర్తి స్థాయిలో అభివృద్ధి చెందాలంటే, మహిళల భాగస్వామ్యం తప్పనిసరి. ఆర్థికంగా, సామాజికంగా మరియు రాజకీయంగా మహిళలు సాధికారత సాధించినప్పుడే ఆ దేశం ప్రగతి సాధిస్తుంది.
సాధారణ సమస్యలు: మహిళలు గృహ హింస, పని ప్రదేశాల్లో లైంగిక వేధింపులు, విద్యలో డ్రాపౌట్స్ వంటి అనేక సమస్యలను ఎదుర్కొంటారు. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి ప్రభుత్వాలు చట్టాలు మరియు పథకాలు ప్రవేశ పెడుతున్నాయి.
2.రాజకీయ ప్రాతినిధ్యం మరియు చట్టాలు
నారీశక్తి వందన్ అధినియమ్, 2023 (106వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం):
లక్ష్యం: లోక్సభ మరియు రాష్ట్ర శాసనసభలలో మహిళలకు 33 శాతం సీట్ల రిజర్వేషన్ కల్పించడం.
ప్రాముఖ్యత: ఈ చట్టం వల్ల మహిళల రాజకీయ ప్రాతినిధ్యం పెరుగుతుంది. వారి గొంతు చట్టసభల్లో బలంగా వినిపిస్తుంది, మరియు మహిళలకు సంబంధించిన విధానాలు మరింత సమర్థవంతంగా రూపొందించబడతాయి
పంచాయతీ రాజ్ సంస్థలు: స్థానిక ప్రభుత్వ సంస్థలైన పంచాయతీల్లో మహిళలకు
ఇప్పటికే రిజర్వేషన్లు ఉన్నాయి. ఈ రిజర్వేషన్లు క్షేత్రస్థాయిలో మహిళా నాయకత్వాన్ని ప్రోత్సహించడంలో కీలక పాత్ర పోషించాయి.
3.జెండర్ రెస్పాన్సివ్ బడ్జెటింగ్ (GENDER RESPONSIVE BUDGETING - GRB)
జెండర్ రెస్పాన్సివ్ బడ్జెటింగ్ అనేది బడ్జెట్ కేటాయింపులు మరియు ఆర్థిక విధానాలు మహిళలు మరియు పురుషులపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపుతాయో విశ్లేషించడం. ఇది లింగ సమానత్వాన్ని సాధించడానికి బడ్జెట్ను ఒక సాధనంగా ఉపయోగిస్తుంది.
ప్రాముఖ్యత:
మహిళల అవసరాలకు అనుగుణంగా నిధులు కేటాయించడం.
లింగ అసమానతలను తగ్గించడం.
మహిళల ఆరోగ్య, విద్య, మరియు ఆర్థిక రంగాలలో పెట్టుబడులను పెంచడం.
భారతదేశం 2005-06 నుండి GRBను అమలు చేస్తోంది