రైతుల ఖర్చు తగ్గించి, లాభం పెంచే నానో యూరియా

రైతుల ఖర్చు తగ్గించి, లాభం పెంచే నానో యూరియా

• బియ్యం నుంచి నువ్వుల వరకు – నానో యూరియా వాస్తవ ప్రభావం
• నానో యూరియా ప్రభావం – రైతులకు 25% యూరియా పొదుపు అవకాశం

శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా:

• ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో ఎరువుల ధరలు, సాగు ఖర్చులు పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, రైతులకు నానో యూరియా ఒక ప్రత్యామ్నాయంగా నిలుస్తోంది. బియ్యం నుండి నువ్వుల వరకు – నానో యూరియా వాస్తవ ప్రభావం పై తాజాగా నిర్వహించిన పరిశోధనలు స్పష్టంచేశాయి ఇది పూర్తిగా యూరియాకు ప్రత్యామ్నాయం కాకపోయినా, సాంప్రదాయ ఎరువులతో పాటు వాడినప్పుడు రైతులకు 25% వరకు యూరియా పొదుపు అవకాశం కల్పిస్తుంది.

వరి:

2023 ఖరీఫ్‌లో రఘోలు, మరుటేరు, బాపట్ల, నెల్లూరు ప్రాంతాల్లో నిర్వహించిన పరిశోధనల్లో, వరి పంటపై నానో యూరియాను కేవలం ఆకుపై పిచికారీ రూపంలో Active Tillering (AT), Panicle Initiation (PI) దశల్లో మాత్రమే వాడినప్పుడు, ఎలాంటి నత్రజని ఎరువులు వేయని నియంత్రిత క్షేత్రాలతో పోలిస్తే పెద్దగా ప్రయోజనం లేకపోయినట్లు తేలింది.

నానో యూరియా వాడకం పట్ల రైతుల్లో విస్తృత ఆసక్తి పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని వివిధ ప్రాంతాల్లో వరి, మొక్కజొన్న, పత్తి, నువ్వులు పంటలపై నిర్వహించిన పరిశోధనలు కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలను వెలుగులోకి తెచ్చాయి.

వరి (Rice)

2023 ఖరీఫ్ సీజన్‌లో రఘోలు, మరుటేరు, బాపట్ల, నెల్లూరు ప్రాంతాల్లో నిర్వహించిన పరిశోధనల్లో, ఆకుపై నానో యూరియా పిచికారీని కేవలం Active Tillering (AT), Panicle Initiation (PI) దశల్లో మాత్రమే చేయడం వల్ల, ఎలాంటి నత్రజని ఎరువులు వేయని నియంత్రిత క్షేత్రాలతో పోలిస్తే గణనీయమైన లాభం కనిపించలేదు.

మూడు విడతలుగా (33% Basal + 33% AT + 33% PI) 100% నత్రజని ఎరువులు (యూరియా) వేసినప్పుడు, నానో యూరియా పిచికారీ చేసినా చేయకపోయినా అత్యధిక దిగుబడులు (5.6–5.9 టన్నులు/హెక్టారు) వచ్చాయి. అంటే, సిఫారసు చేసిన ఎరువుల పట్టికకు మించి నానో యూరియాతో అదనపు లాభం ఏమీ రాలేదని నిర్ధారితమైంది.

అయితే, 75% నత్రజని ఎరువులతో పాటు AT, PI దశల్లో రెండు సార్లు నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు కూడా 100% ఎరువుల పద్ధతికి సమానంగా (5.4 టన్నులు/హెక్టారు) దిగుబడి వచ్చింది. దీంతో 25% నత్రజని ఎరువులు ఆదా చేసే అవకాశం ఉందని స్పష్టమైంది.

కానీ, కేవలం బేసల్ దశలో 33% లేదా 50% నత్రజని ఎరువులు వేశి, తరువాత రెండు సార్లు నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు 18.5%–21% దిగుబడి నష్టం జరిగింది. అంటే, నానో యూరియా పూర్తిగా టాప్‌డ్రెస్సింగ్‌కు ప్రత్యామ్నాయం కాదని తేలింది.

మొక్కజొన్న (Maize)

2023–24 రబీ సీజన్‌లో పెద్దాపురం, 2023 ఖరీఫ్‌లో విజయనగరం ప్రాంతాల్లో నిర్వహించిన పరిశోధనల్లో, మూడు విడతలుగా (33% Basal + 33% Knee high + 33% Tasselling) 100% నత్రజని ఎరువులు వేసినప్పుడు అత్యధిక దిగుబడులు (8.2–8.5 టన్నులు/హెక్టారు) వచ్చాయి.

నానో యూరియా పిచికారీ ఒక్కటే చేసినా నియంత్రణతో పోలిస్తే మెరుగైన ఫలితాలు ఇచ్చింది. కానీ, సిఫారసు చేసిన ఎరువుల పద్ధతితో పోలిస్తే తక్కువగా ఉంది.

75% నత్రజని ఎరువులు + రెండు సార్లు నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు 100% ఎరువులకు సమానంగా (7.98 టన్నులు/హెక్టారు) దిగుబడులు వచ్చాయి. దీంతో మొక్కజొన్నలో కూడా 25% ఎరువులను ఆదా చేసే అవకాశం ఉందని తేలింది.

కానీ, బేసల్ దశలో కేవలం 33% లేదా 50% నత్రజని ఎరువులు వేశి, తరువాత నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు 5.8–7.0 టన్నులు మాత్రమే దిగుబడిగా లభించాయి. ఇది నానో యూరియా పూర్తిగా మట్టిలో వేసే ఎరువులకు ప్రత్యామ్నాయం కాదని నిరూపించింది.

పత్తి (Cotton)

నంద్యాల ప్రాంతాల్లో నిర్వహించిన ప్రయోగాల్లో, 30, 60, 90 రోజులలో మూడు విడతలుగా 100% నత్రజని ఎరువులు వేసినప్పుడు, నానో యూరియా పిచికారీ చేసినా చేయకపోయినా దిగుబడులు సమానంగా వచ్చాయి (21.1–22.2 క్వింటాళ్లు/హెక్టారు).

అలాగే, 75% నత్రజని ఎరువులు (66% బేసల్ + 17% చొప్పున 60, 90 DAS) వేసి, రెండు సార్లు నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు కూడా 100% ఎరువులకు సమానంగా (20.3 క్వింటాళ్లు/హెక్టారు) దిగుబడి వచ్చింది.

కానీ, కేవలం 33% లేదా 50% బేసల్ ఎరువులు వేసి, నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు గణనీయమైన దిగుబడి నష్టం (15.4–17.9 క్వింటాళ్లు) జరిగింది.

నువ్వులు (Sesame)

మూడు ప్రాంతాల్లో నిర్వహించిన పరిశోధనల్లో, 100% నత్రజని ఎరువులు వాడినప్పుడు అత్యధిక దిగుబడులు (7.72–8.55 క్వింటాళ్లు/హెక్టారు) వచ్చాయి. నానో యూరియా వాడకం స్వల్పంగా మెరుగైన ఫలితాలు ఇచ్చింది.

75% నత్రజని ఎరువులు + రెండు సార్లు నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు కూడా 100% ఎరువులకు సమానంగా (7.26 క్వింటాళ్లు/హెక్టారు) దిగుబడులు వచ్చాయి.

కానీ, కేవలం 50% బేసల్ ఎరువులు వేసి, నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు (6.1 క్వింటాళ్లు) దిగుబడి తగ్గింది.

తుది నిర్ణయం

వరి, మొక్కజొన్న, పత్తి, నువ్వులు పంటలపై చేసిన పరిశోధనలన్నింటిలోనూ ఒకే ఫలితం బయటపడింది. నానో యూరియా పిచికారీ ఒక్కటే చేయడం ద్వారా మట్టిలో వేసే నత్రజని ఎరువులను పూర్తిగా భర్తీ చేయడం సాధ్యం కాదు.

అయితే, 75% నత్రజని ఎరువులు + రెండు సార్లు నానో యూరియా పిచికారీ చేసినప్పుడు 100% ఎరువులకు సమానమైన దిగుబడులు వచ్చాయి. అంటే, రైతులు 25% నత్రజని ఎరువులను ఆదా చేసుకోవచ్చు.

కానీ, 33% లేదా 50% మాత్రమే బేసల్‌గా వేసి, మిగతావి నానో యూరియాతో భర్తీ చేస్తే దిగుబడులు గణనీయంగా తగ్గుతాయని స్పష్టమైంది.

అందువల్ల, నానో యూరియాను పూర్తిగా ప్రత్యామ్నాయంగా కాకుండా, సహాయకంగా వాడితేనే నత్రజని వినియోగాన్ని మెరుగుపర్చుకోవచ్చు.